काठमाडौं उपत्यका र भरतपुर शहरको वायु प्रदूषण गम्भीर चिन्ताको विषय बनेको छ। वायु गुणस्तर सूचकांक (AQI) 150 भन्दा माथि पुगेपछि यी क्षेत्रहरू अस्वस्थकर वर्गमा वर्गीकृत भएका छन्। वातावरण विभागका अनुसार भक्तपुर, रत्नपार्क, र भरतपुरमा AQI क्रमशः 156, 154, र 152 पुगेको थियो।

वायुमण्डलमा PM 2.5 र PM 10 जस्ता सूक्ष्म कणहरू स्वास्थ्यको लागि हानिकारक मानिन्छन्। PM 2.5 ले विशेषगरी फोक्सो र मुटुलाई क्षति पुर्‍याउन सक्छ। विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) ले 50 भन्दा कम AQI भएको वायुलाई मात्र स्वस्थकर मान्दछ। यस मापदण्डभन्दा माथिको वायु क्रमशः अस्वस्थ र खतरनाक मानिन्छ।

विशेष गरी काठमाडौंमा PM 2.5 को मात्रा दिनभर बढ्ने र राति उच्च तहमा पुग्ने पूर्वानुमान गरिएको छ। भरतपुर र हेटौंडामा पनि यो समस्या देखिएको छ।

यस समस्याको दीर्घकालीन समाधानका लागि सवारीसाधनको धुवाँ नियन्त्रण, उद्योगबाट निस्कने प्रदूषणलाई रोकथाम, हरित क्षेत्रको प्रवर्द्धन, र नवीकरणीय उर्जाको प्रयोगमा जोड दिनु जरुरी छ। यसका साथै, नागरिकस्तरमा मास्कको प्रयोग र आवश्यक सतर्कता अपनाउन पनि सुझाइन्छ।