अमेरिकाको राष्ट्रपतिमा डोनल्ड ट्रम्प विजयी भएसँगै अहिले एउटा सामाजिक सञ्जाल अत्यधिक लोकप्रिय भएको छ । देख्दा र प्रयोग गर्दा ठ्याक्कै एलन मक्सको एक्सको अनुभूति हुने गरि ब्लूस्काई भन्ने सञ्जालले अहिले चर्चा पाएको छ । सन् २०१९ बाटै यो सुरु भएको भएपनि अमेरिकी चुनावपछि यसमा वृद्धि भयो । मस्कले चुनावमा ट्रम्पलाई जितका लागि सघाउएको र ट्रम्पलाई मन नपराउनेहरू अहिले ब्लुस्काईमा सक्रिय छन् । सेलिब्रेटी पनि अहिले एक्स छोडेर ब्लुस्काईमा सामेल भएका छन् । तर ट्रम्पको उदयले एकाएक चर्चामा ब्लुस्काई आएसँगै एक्स प्रयोगकर्ताका लागि विकल्पमात्र नभई सामाजिक सञ्जालको नयाँ युगको प्रतीक बनाइदिएको छ।
सामाजिक सञ्जालको दुनियाँमा फेरि उथलपुथल मच्चिएको छ। एलन मस्कको स्वामित्वमा रहेको एक्स (पहिलेको ट्विटर) ले पछिल्ला विवादास्पद परिवर्तनहरू भोगिरहेको बेला, नयाँ सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म ब्लूस्काई ले चर्चा पाउन थालेको छ। यो प्लेटफर्मलाई केवल ट्रम्प विरोधीहरूका लागि आश्रयस्थल मात्र होइन, विकेन्द्रीकरण, गोपनीयता, र प्रयोगकर्ता नियन्त्रणमा आधारित सामाजिक सञ्जालको नयाँ युगको प्रतीकका रूपमा हेरिएको छ।
ब्लूस्काईको उदय
ब्लूस्काईको सुरुवात ट्विटरका सह-संस्थापक ज्याक डोर्सीले २०१९ मा गरे। प्रारम्भमा यो ट्विटरकै विकेन्द्रीकृत संस्करणका रूपमा विकास गरिएको थियो, तर २०२१ मा यसलाई स्वतन्त्र संस्था बनाइएको थियो। हाल यसको नेतृत्व सीईओ जे ग्राबरले गरिरहेका छन्। ब्लूस्काईले विकेन्द्रीकरणलाई आफ्नो मुख्य विशेषता बनाएको छ, जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई आफ्नो डाटा र खाता नियन्त्रणमा राख्ने स्वतन्त्रता दिन्छ।
यो प्लेटफर्म पूर्ण रूपमा खुला नभएर हालसम्म नियन्त्रण प्रणालीमा आधारित छ। यसले प्रयोगकर्ताहरूको अनुभवलाई गुणस्तरीय बनाउन मद्दत गरेको छ। प्रयोग गर्नमा एक्ससँग धेरै मिल्दोजुल्दो देखिए पनि ब्लूस्काईका केही विशेषताहरूले यसलाई फरक र आकर्षक बनाएको छ।
किन लोकप्रिय बनिरहेको छ?
डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकी राष्ट्रपतीय चुनाव जितेपछि सामाजिक सञ्जालमा ध्रुवीकरण देखिन थालेको छ। एलन मस्कमाथि ट्रम्प समर्थकहरूलाई प्राथमिकता दिएको आरोप लाग्दै आएको छ। यही कारणले ट्रम्पलाई मन नपराउने व्यक्तिहरूले एक्स छोडेर ब्लूस्काईमा आफ्नो उपस्थिति जनाइरहेका छन्। ब्लूस्काईले प्रयोगकर्ताको व्यक्तिगत डाटालाई व्यापारका लागि प्रयोग नगर्ने र विज्ञापनमा भर नपर्ने नीति लिएको छ। यसले गोपनीयतामा जोड दिने प्रयोगकर्ताहरूका लागि यो प्लेटफर्मलाई आकर्षक बनाएको छ। साथै, सेलिब्रेटीहरूको आकर्षण पनि ब्लूस्काईको लोकप्रियता बढाउने अर्को कारक हो। पप गायिका लिजो, अभिनेता बेन स्टिलर, र ग्रेग डेभिसजस्ता सेलिब्रेटीहरूले आफ्नो उपस्थितिलाई ब्लूस्काईमा सारिसकेका छन्।
ब्लूस्काईको विशेषता
ब्लूस्काईको विकेन्द्रीकृत संरचनाले यसलाई परम्परागत सामाजिक सञ्जालहरूबाट अलग बनाएको छ।
– प्रयोगकर्ताको खाता र डाटालाई कुनै एक सर्भरमा सीमित नराखी विभिन्न सर्भरहरूमा होस्ट गर्न मिल्छ।
– कम्पनीले प्रयोगकर्ताको डाटालाई व्यापारका लागि प्रयोग गर्न पाउँदैन।
– ब्लूस्काईले विज्ञापनमुक्त व्यवसाय मोडेल अपनाएको छ। यसको सट्टा, प्रयोगकर्ताका लागि व्यक्तिगत डोमेन बिक्री वा विशेष सेवाका लागि शुल्क लिने योजना बनाएको छ।
ब्लूस्काईको उदयले सामाजिक सञ्जालको क्षेत्रमा नयाँ प्रतिस्पर्धा ल्याएको छ। तर, यो प्लेटफर्मले अझै एक्सको २५ करोड दैनिक सक्रिय प्रयोगकर्ताको स्तरमा पुग्न धेरै काम गर्नुपर्छ। विकेन्द्रीकरण र गोपनीयताका पक्षमा यसको बलियो प्रतिबद्धता भने यसलाई एक्सको बलियो प्रतिद्वन्द्वी बनाउन पर्याप्त देखिन्छ। यदि ब्लूस्काईले आफ्नो विशेषता र प्रयोगकर्ता आधारलाई अझ बलियो बनाउन सक्यो भने, यो केवल सामाजिक सञ्जालको विकल्प मात्र नभई डिजिटल स्वतन्त्रताको प्रतीक बन्न सक्छ। सामाजिक सञ्जालको भविष्यलाई पुनः परिभाषित गर्ने दिशामा ब्लूस्काईको यात्रा रोचक र महत्त्वपूर्ण बन्नेछ।