चितवनमा चिसो मौसम सुरु भए पनि डेंगू संक्रमणको दर नघट्नु चिन्ताजनक विषय हो। विगतमा चिसो बढेसँगै डेंगू संक्रमण घट्ने सामान्य प्रवृत्ति भए पनि यस वर्ष संक्रमण घट्न नसक्नुले समस्या थप गम्भीर बनाएको छ।
डेंगू संक्रमणको तथ्यांक:
•कात्तिक मसान्तसम्म चितवनमा २,६२५ जना संक्रमित थिए।
•मंसिरको पहिलो सातासम्म यो संख्या २,७३६ पुगेको छ।
•चितवन बाहिरका जिल्लाबाट उपचारका लागि आएका थप ८२१ जनामा पनि डेंगू संक्रमण देखिएको छ।
डेंगू फैलनुको कारणहरू:
1.लामखुट्टेको प्रजनन स्थानहरू:
सहरी क्षेत्रमा पानी जम्ने स्थानहरू (जस्तै खाली डब्बा, टायर, फूलदानी) लामखुट्टेको प्रजननका लागि प्रमुख कारक छन्।
2.यातायातको सुविधा:
मानिस र सामानको ओहोर-दोहोरसँगै लामखुट्टे अन्य जिल्लामा पनि फैलिएका छन्।
3.मौसमी अनुकूलता:
एडिस लामखुट्टेको जीवनचक्र र वातावरणीय परिस्थितिमा आएको परिवर्तनले संक्रमणका दरमा असामान्यता ल्याएको छ।
लक्षणहरू:
डेंगूका सामान्य लक्षणहरूमा:
•रातो डाबर देखा पर्नु
•उच्च ज्वरो (१००°F भन्दा बढी)
•मांसपेसी र जोर्नी दुख्ने
•गिजा र पिसाबमा रगत देखिनु
रोकथामका उपायहरू:
•सरकारी पहल:
खोज र नष्ट गर अभियानलाई थप प्रभावकारी बनाउन जनचेतना र कार्यान्वयनमा जोड दिनु आवश्यक छ।
•नागरिक भूमिका:
पानी जम्ने स्थानहरू हटाउने, कीटनाशक प्रयोग गर्ने, र लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्न व्यक्तिगत सतर्कता अपनाउनु पर्छ।
निष्कर्ष:
चितवनमा डेंगू संक्रमण नियन्त्रण गर्न सरकारले मात्र होइन, स्थानीय समुदाय र नागरिकले पनि सक्रिय भूमिका खेल्नुपर्ने देखिन्छ। सहरी क्षेत्रका पानी जम्ने स्थानहरूको नियमित अनुगमन र व्यवस्थापनले संक्रमणको जोखिम कम गर्न मद्दत पुर्याउन सक्छ।
