रुपन्देहीको रोहिणी गाउँपालिका–४, कोटहवामा सञ्चालनमा आएको ग्रो मोर फर्टिलाइजर एण्ड केमिकल प्रालि ले रत्नम अर्गानिक मल उत्पादन गरी नेपाली किसानलाई ठूलो राहत दिने अपेक्षा गरिएको छ। यो ३० करोडको लगानीमा स्थापना भएको उद्योगले उच्च गुणस्तरको अर्गानिक दानेदार मल (डीएपीको विकल्प) उत्पादन गर्दैछ।
यस मलको विशेषता के हो भने, यो माटोको उर्वराशक्तिलाई कायम राख्दै उत्पादन क्षमता बढाउन मद्दत गर्दछ। उद्योगले मलमा प्रोटिन, नाइट्रोजन, फस्फोरस, पोटास, क्याल्सियम, म्यागनेशियम, सल्फर लगायत १४ आवश्यक पोषक तत्व समावेश गरेको दाबी गरेको छ। यो मल पूर्ण रूपमा अर्गानिक भएकाले माटोको स्वास्थ्य सुधार गर्न र वातावरणलाई सुरक्षित राख्न योगदान गर्नेछ।
समस्याको पृष्ठभूमि:
नेपालमा मलको अभाव खेतीपातीको मुख्य चुनौती हो। सरकारको भरपर्दा समयमै मल नआउने र आयातमा निर्भर रहनु परेकाले किसान सधैं समस्यामा पर्ने गरेका छन्। रासायनिक मलको अत्यधिक प्रयोगले माटो र जमिनमुनिको पानीलाई विषाक्त बनाउँदै माटोको उर्वराशक्ति घटाएको छ।
उद्योगको महत्त्व:
रत्नम अर्गानिक मल उत्पादनले रासायनिक मलको विकल्प दिँदै दीर्घकालीन रूपमा माटोको स्वास्थ्य सुधार गर्ने र किसानको आर्थिक, सामाजिक र पर्यावरणीय अवस्थालाई सकारात्मक बनाउने अपेक्षा गरिएको छ। यो स्वदेशी उत्पादन भएकाले नेपाली माटो सुहाउँदो र दीर्घकालीन दिगोपन कायम गर्न उपयुक्त मानिएको छ।
उद्योग सञ्चालक सिद्धार्थ अग्रवाल र पुनम अग्रवालको प्रयासले नेपाली किसानलाई आत्मनिर्भर बनाउने यो परियोजनाले कृषि क्षेत्रमा नयाँ सम्भावनाको ढोका खोल्नेछ। ग्रो मोर रत्नम अर्गानिक मल नेपाली कृषकहरूको जीवनस्तर सुधार गर्न र उत्पादनशीलता बढाउन प्रभावकारी साबित हुने विश्वास गरिएको छ।