नेपालका कम्युनिष्ट दलहरूका बीचको बिखण्डनको कथा, सिद्धान्त र विचारभन्दा धेरै हदसम्म अस्थिरता र टुटफुटका कारण चर्चामा रहेको छ। ७५ वर्षको वामपन्थी इतिहासमा कम्युनिष्ट पार्टीहरू आन्तरिक मतभेद र विभाजनका शिकार हुँदै आएका छन्, जसको परिणामस्वरूप मुलुकमा एउटा स्थिर र समृद्ध कम्युनिष्ट शक्ति निर्माण गर्न नसकिएको छ।

नेपाली कम्युनिष्ट आन्दोलनको शुरुआत सन् १९४७ मा भएको थियो, तर २००६ सालपछि समग्र कम्युनिष्ट शक्ति एकजुट हुन सक्ने संकेत देखिए पनि पार्टीभित्रको आन्तरिक कलह र असहमतिले एकता स्थायीरूपमा कायम राख्न सक्दैन। पछिल्लो पटक, एमालेका पूर्वउपाध्यक्ष भीमबहादुर रावलले “मातृभूमि जागरण अभियान, नेपाल” नामक नयाँ दल गठनको घोषणा गरेका छन्। यस नयाँ दलका बारेमा सवाल उठिरहेका छन्, रावलले यसअघि एमालेमा रहँदा सत्ता र अवसरको नोकझोकमा सहभागिता जनाएका थिए।

यद्यपि, रावलको नयाँ दलको भविष्य पनि अन्य कम्युनिष्ट दल जस्तै चुनौतीपूर्ण देखिन्छ। नेपालमा ३० भन्दा बढी कम्युनिष्ट दलहरू दर्ता भएका छन्, जसको प्रमुख कारण आन्तरिक विवाद र नेतृत्व संघर्ष रहेको छ। २००६ सालको समावेशी आन्दोलनपछि, दुई ठूला कम्युनिष्ट पार्टीहरूले एकताको प्रयास गरेपनि त्यसको परिणाम लामो समयसम्म स्थिर रहन सकेन।

पछिल्लो निर्वाचनमा, २०७९ को समानुपातिक चुनावमा ४९ लाखभन्दा बढी वामपन्थी मत प्राप्त भए तापनि, पार्टीहरूको बीचको असहयोग र एकअर्कामा भरोसा नगर्ने प्रवृत्तिले देशको राजनीतिक माहोललाई अस्थिर बनाएको छ। एकताको बाँसुरी बजाउन सक्ने र बिखण्डनमा पर्ने पुरानो परम्पराले, नेपालका वामपन्थी दलहरूको भविष्यमा एक नयाँ दिशा लिन कठिनाइ थपेको छ।

नेपाली राजनीतिमा वामपन्थी शक्तिको भविष्य यति असमझदारीपूर्ण बनिरहेको छ कि, यदि आगामी दिनमा सहकार्य र एकताका प्रयासहरू सफल नहुँदैन भने, यी दलहरू मात्र इतिहासको पन्नामा सीमित हुने निश्चित छ। वामपन्थी दलहरूको विभाजनको प्रक्रिया जसरी चलिरहेको छ, त्यसले नेपालको राजनीति र समाजमा गहिरो प्रभाव पार्न सक्छ।

अब समय आएको छ कि, नेपालका कम्युनिष्ट नेताहरूले विगतका गल्तीहरूबाट पाठ सिक्दै, आन्तरिक संघर्षलाई थामेर जनतासम्म पुग्ने राजनीतिक पद्धतिमा क्रान्ति ल्याउनुपर्ने आवश्यकता छ। अन्यथा, यी दलहरूको भविष्य गडबड र अपूरा उद्देश्यमा सिमित रहिरहने छ।

प्रतिक्रिया

सम्बन्धित खवर

ताजा समाचार

लोकप्रिय